sensopatisch spelen met kinderen - unicornis & fairytales

Hoe begin je aan sensopatisch spelen? Enkele tips!

Spelen met je kinderen hoeft niet altijd duur te zijn. Je hebt ook geen bergen speelgoed nodig. Spelenderwijs met al je zintuigen allerlei zaken ontdekken, oftewel sensopatisch spelen, kan ook erg leuk zijn! Linda van mamaliefde inspireerde me jaren geleden ! Ik ging me er ook een beetje verder in verdiepen en ik schreef er zelfs een hoofdstuk in mijn boek SPEEL! over. Hier wat ideeën rond sensopatisch spelen en hoe je eraan kunt beginnen.

Sensopatisch spelen

Als je op zoek bent naar inspiratie voor leuke activiteiten met kinderen op pinterest ben je het misschien wel eens tegengekomen: sensory play of in het Nederlands sensopatisch spelen. Zoek je ideeën? Dan kan je mijn instagram feed OUT OF THE BOX PLAY volgen. Ook aan te raden is mijn boek SPEEL! Zelf ben ik er heel erg fan van en ik bied dit regelmatig aan. Maar het is ook heel geschikt voor baby’s die nog lekker spelenderwijs ontdekken. Wat is het eigenlijk en hoe doe je dat dan? Bij deze een overzichtelijke uitleg om in tien stappen thuis ook aan de slag te gaan met sensopatisch spelen.

In het woord sensopatisch spelen zit het woordje sensitief verstopt; hiermee worden de zintuigen bedoeld. Sensopatisch spelen wil dus eigenlijk niets anders zeggen dan spel waarbij de zintuigen gebruikt worden. Spel waarbij je lekker kan ontdekken met je handen, oren, ogen, neus en zelfs je mond. Met name baby’s en jonge kinderen, kinderen met een fysieke ontwikkelingsachterstand of gedragsproblemen kunnen hier veel aan hebben. Met name het spel met vormeloze materialen, zonder vaste vorm, staat hierbij centraal.

1. De voorbereidingen

Voordat je begint met sensopatisch spelen is het goed om dit voor te bereiden. Welke materialen ga je gebruiken? Waar ga je spelen? Let ook op de kledij die je kinderen aan hebben. Het heet niet voor niets ook wel messy play. Ze moeten zich ten volle kunnen laten gaan, zonder na te denken of hun kledij al dan niet vuil gaat worden. Denk ook na over welke zintuigen je wil aanspreken. Sensopatisch spelen is spelen met al je zintuigen en dus ook anderen dan alleen zien en voelen. Horen, proeven, ruiken, balans houden enz… hoort daar ook bij…

lees ook: een sensory table

2. Materialen

De materialen die je kan gebruiken voor sensopatisch spel zijn heel wisselend. Vaak heb je al zaken die je kan gebruiken in de voorraadkast staan. Denk maar eens aan droge pasta, scheerschuim, gelatine, ijs of verf. Juist! Deze eenvoudige materialen zijn zeer geschikt voor sensopatisch spel. Hiermee kunnen kinderen lekker gaan voelen met hun handen, de geurtjes opsnuiven via hun neus en genieten van het kleurenspel met de ogen. Maak eens gekleurde rijst, dat is altijd een ware hit. Je hebt ook taste safe oplossingen. In mijn boek SPEEL! kan je heel veel recepten vinden.

lees ook: 10 verfrissende waterspelletjes met je kinderen

3. Locatie

Het is belangrijk om vooraf stil te staan waar je de kinderen laat spelen. Voor het spelen met droge materialen zoals rijst gaat de voorkeur uit naar buiten, even afkloppen en je hebt de rommel niet binnen. Bij slecht weer kan je alsnog binnen eerst een zeiltje spreiden over de vloer. Spelen met ‘natte materialen’ zoals homemade badverf gebeurt bij voorkeur in de badkamer, in zwemkleding. Na het spelen even met de spuit erover zodat alles en iedereen weer schoon is. Ook heb je het zogenaamde mini world spel, waarbij de fantasie gestimuleerd wordt om het dagelijks leven in het klein te imiteren. Het spelen met binnenzand is het fijnste in een bak met wat hogere opstaande randen. Hier kan dan op de vloer of op een lage tafel mee gespeeld worden.

Maar onthoud: sensopatisch spel is eigenlijk nog het beste te ontdekken in de buitenlucht. Laat kinderen spelen in bossen, in plassen springen, over boomstronken klimmen enzovoort.

lees ook: spelen met zand: 8 leuke ideetjes

4. Kleding

Sensopatisch spel heeft overeenkomsten met messy play; afhankelijk van het gebruikte materiaal kan je er vies van worden. Het is dus slim om niet de nieuwste en witste kleding aan te trekken voor dit spel. Wij laten vaak onze kinderen in hun ondergoed spelen als het niet te koud is, maar ook gewoon in hun pyjama of kledij die wel best een beetje vuil mag worden.

5. Spelen is ontdekken

Na alle voorbereidingen kan je kindje heerlijk aan de slag om te gaan spelen. Natuurlijk is het ook erg leuk om zelf mee te spelen. Maar het is vooral zelf ontdekken. Leg er enkele mogelijkheden bij, maar ga het zeker niet allemaal uitleggen. Laat ze maar experimenten of zet ze op weg door vragen te stellen. Vaak heb je iets anders voor ogen dan wat ze er werkelijk mee doen. Dat is helemaal niet erg…

lees ook: sensory basket voor baby’s

6. Spelen zonder grenzen

Het mooie aan sensopatische spelen is dat niet alleen de motoriek gestimuleerd wordt maar ook de fantasie. Door het spel met vormeloze materialen kan je kindje heerlijk zijn fantasie gebruiken. Het is daarom fijn om het kind te laten spelen zonder grenzen. Dat wil zeggen dat het zelf beslist hoe het speelt, er is geen goed of fout. Het kindje kan heerlijk zelf ontdekken en spelen. Natuurlijk kan je altijd aangeven dat zand niet van het kleed af mag.

lees ook: 10 activiteiten met waterbeads

7. Samen spelen

Als je kindje lekker aan de slag is kan je van een afstandje toekijken. Observeren hoe je kindje doet en voelt en geniet van het spel. Wat hij leuk vindt of wat hij misschien toch ook nog wel een beetje eng vindt. Bijvoorbeeld als hij met koude ijsblokjes mag spelen. Laat je kindje altijd eerst aan zet. Mocht het spel doodlopen kan je het spel imiteren. Hiermee bevestig je het kind in zijn eigen spel. Eventjes niet weten wat hij moet doen is ook niet erg. Juist op dat soort momenten wordt de creativiteit aangeboord. Het spel kan je altijd nog verlengen door zelf een andere optie aan te bieden, maar probeer dat zoveel mogelijk te beperken.

lees ook: Spelen met loose parts in de Sensory table & WIN

8. Na afloop

Als het senspatisch spel is afgelopen, er genoeg ontdekt is of het is tijd voor iets anders, wordt het tijd om op te ruimen. Wij hebben allerlei verschillende curverbakken of opbergdozen waar het speelgoed kan in opgeborgen worden. Soms staat het zelfs nog in het zicht. In doorschijnende bokalen kan je loose parts opbergen. Dan hebben ze de neiging om dit uit zichzelf te pakken. Maar ik raad wel aan om niet teveel speelgoed in één keer aan te bieden.

lees ook: Zo ziet onze speelkamer eruit + tips om een speelkamer in te richten

9. Zelf speelgoed maken

Naast het spelen met natuurlijke materialen kan je zelf ook speelgoed maken. Denk eens aan schudflesjes met knopen en veren. Of aan spionnenzakjes met rijst en een aantal voorwerpen die ze moeten zoeken. Of maak zelf sensory bags. Ik kleurde laatst ook rijst en pasta.

lees ook: Gekleurde pasta en rijst maken en er leuke activiteiten mee doen! Makkie!

10. Een thema & sensory play

Ik pleit ook in scholen voor het inzetten van sensory play. Het zorgt voor verbindingen in de hersenen. Dat gecombineerd met leerstof zorgt voor een hoge betrokkenheid. Op mijn blog verzamelde ik al heel veel sensopatisch spel tips rond een bepaald thema:

40x Sensory play rond Halloween + gratis printables

Thema ‘de bij’: lesideetjes, sensory play en educatieve printables

30 educatieve, creatieve en sensory play activiteiten over de ruimte

Sensory play thema herfst: enkele toffe ideetjes + free printable!

25+ educatieve sensory activiteiten met kinderen rond valentijn

Educatieve activiteiten & printables met (doe)tips tijdens de lente!

11. Inspiratie

Op mijn instagram pagina OUT OF THE BOX PLAY kan je veel inspiratie opdoen. Ik maak vaak activiteiten om sensopatisch te spelen en onze kinderen genieten daar ook van. Ook in veel kleuterscholen wordt er op deze manier gewerkt en meer en meer webshops bieden ook leuke sensopatische materialen aan. Ook op mijn blog kan je veel ideetjes vinden. Kijk maar een bij de categorie SENSOPATISCH SPEELGOED.

Mijn boek SPEEL!

Ben je op zoek naar inspiratie rond Sensory play of gewoon… spelen met je kinderen? Mijn boek SPEEL! biedt een antwoord op al je vragen. Hoe speel ik met kinderen? Moet ik altijd meespelen? Waar berg je al die werkjes op? Hoe begin ik aan sensopatisch spel? Je krijgt honderden speeltips en recepten. Het boek is na amper een jaar al in tweede druk gegaan en is ook zeer populair bij leerkrachten, therapeuten, speelkampbegeleiders en meer…

Je vindt mijn boek oa HIER